ضرب المثل فارسی از الف تا چ

«الف»
     آب از سرش گذشت:

کارش درست نیست و بالا خره موفق نمی شود.
     آب به آب شدن:

از جایی به جای دیگر رفتن .
     آب که سر بالابره , قورباغه ابوعطا می خونه :

کسی که به مرادش برسد خوشحال و شاد شود و خودش را گم کند.
     آبشان از یک جوی نرود :

به هیچ وجه با هم موافق نیستند.

     آب در کوزه و ما تشنه لبان می گردیم :

یعنی به آزرویمان رسیدیم و خبر نداریم و دنبالش هستیم .
     آبی که در یک جا مونده می گنده :

زیاد در یک مکان ماندن مساوی با بی ارزش شدن.
     آب نمی بینه ولی شناگر ماهریه :

فرصتی به دست نمی آره ولی امکانش باشد از دستش بر می آید و ارزشی هم بر دیگری قائل نیست .
     آفتابه لگن هفت دست , شام و ناهار هیچی !:

جایی که همه امکانات باشد , ولی از عمل خبری نباشد.
    آسه برو آسه بیا که گربه شاخت نزنه !:

مواظب باش که آسیب نبینی .
     آدم خوش معامله شریک مال دیگرانه :

خوش حساب باش تا همه قبولت داشته باشند.

     آب از او گرم نمیشه :

نباید به او امیدوار باشیم .
آدم هزار کاره کم مایه است :

کسی که مشغول یک کار نشود و هر بار یک کار دیگر انجام دهد , سر انجام بی کار و بی ارزش می شود.
    آفتابه خرج لحیمه :

ارزش درست شدن نداره .
     آب که از سر گذشت چه یک وجب چه صد وجب :

زمانی گفته می شود که کسی از مشکلات زیاد نترسد.
     آشپز که دو تا شد آش یا شور میشه یا بی مزه :

کاری که دو تا رئیس داشته باشد آن کار سرانجام درستی ندارد.
     آب زیر پوستش افتاده !:

چاق و چله شده .
     آب در گوش کسی کردن :

کلک زدن و فریب دادن .
     آب در جوی داشتن :

غنی و ثروتمند بودن .
     آب را زیر هفت طبقه زمین می بیند:

باهوش و زرنگ بودن .
     آدم ناشی سرنارا از سر گشاد میزنه !:

کسی که کاری را می خواهد انجام بدهد ولی بلد نیست .
     آخر شاه منشی کاه کشی است :

کسی که حد و مرز خودش را نداند آخرش بدبختی است .
     آتش و پنبه :

دو کس و یا دو چیز که با هم جور در نیایند.
    آتش با آتش خاموش نشود :

یعنی اگر کسی عصبانی شد با خشم آرام نمی شود.
     آدم تا کوچکی نکنه به بزرگی نمیرسه :

برای رسیدن به مرتبه عالی باید از رتبه های پایین گذشت .
     آنقدر مار خورده افعی شده !:

تجربه های زیاد اندوختن و هوشیار شدن.
     از بی کفنی زنده ایم !:

خیلی بدبخت و بیچاره ایم .
     از خرس موی کندن غنیمته !:

از کسی که پولداره و خسیس , پول جزیی گرفتن حساب است .
     از هرچه بدم آمد بر سرم آمد:

از چیزی که نمی خواستم همان برایم پیش آمد.

     از مردی تا نامردی یک قدم است :

یک لغزش کوچک مردی را بی حرکت کند.
     اجاره نشین خوش نشینه :

کسی که خونه ندارد و اجاره نشین است در هر جایی که خوشش آمد زندگی می کند.
     ادب بزرگترین سرمایه است :

بالاترین ثروت و دارایی کسی ادب اوست .
     الکی خوش است :

خوشحالیش به درد نمی خورد.
     اسب را گم کرده پی نعلش می گردد:

کار اصلی را رهاک کردن و به حاشیه پرداختن .
     اگر خواهی اندوهگین نباشی , حسود مباش:

حسادت باعث غم و غصه می شود.
     اول بچش بعد بگو بی نمکه :

با عجله قضاوت نکن.
     اگر مردن نبود آدم آدم را می خورد!:

موقعی گفته می شود که حرص و ولع انسان , افسار گسیخته شود.
     اگر نخوردیم نان گندم ولی دیدیم دست مردم :

ممکن است کاری را خود شخص انجام ندهد ولی دیده که مردم چگونه انجام می دهند.
     انگور خوب نصیب شغال می شود:

چیز با ارزش , نصیب شخص بی لیاقت شود.
     انگشت کوچک فلانی هم نمی شود:

در مقایسه خیلی اختلاف است .
     او را با صد من شکر هم نمی توان خورد:

در موردی گفته می شود که کسی فیافه زننده و تلخی داشته باشد.

=============
«ب»


بادنجان بم آفت ندارد:

کنایه از این است که یک أدم زشت خو دیرتر می میرد.


باید گذاشت در کوزه آبش را خورد:

دیگه نباید فکر آن را کرد.
     بچه سر راهی برداشتم پسرم شود آقا بالا سرم شد:

کاری کردم که به نفعم شود به ضررم شد.
     باد در کلاه افکندن:

مغرور و متکبر شدن .
     با کسی که علی گفت عمر نمی گوید :

با کسی که دوست شد دشمنی نمی کند.
     بامی از بام ما کوتاهتر ندیده :

از ما مظلومتر کسی را گیر نیاورده .
     با همه بلی با من هم بلی :

با همه کلک با من هم کلک .
     برای کسی بمیر که برات تب کنه :

برای کسی ناراحت باش که به دردت بخورد.
    برای من آب ندارد برای تو هم نان ندارد:

یعنی نفعی برای هیچکدام نیست .
وقتی متولد شدیم چیزی با خود نیاوردیم , وقتی هم مردیم چیزی با خود نمی بریم .
     بیلش هزار من آب بر می دارد !:

یعنی دارای اعتبار است .
     به مرغشان کیش نمی شه گفت :

برای کسانی می گویند که خودخواه و مغرور باشند.
     بند را آب برد :

همه سرمایه را از دست داد.
     بنام ما , به کام تو :

مثل مادری که به نام بچه اش چیزی بخورد.
     به هرکجا که روی آسمان هم همین رنگ است :

کاری که در جا فرقی نکند.
     بی ابر باران کردن:

خیلی بهانه جویی کردن.
     به شتر مرغ گفتند : بار ببر , گفت : مرغم . گفتند بپر , گفت : شترم !:

در مورد افراد بهانه جو می گویند.
     به ماه میگه تو در نیا من در میام !:

برای کسانی گفته می شود که از خود خیلی تعریف می کنند.
     به گوش خر یاسین خواندن :

برای کسی که پند و اندرز فایده نداشته باشد.

دو برادر سهم برابر دارند.
     برای شیطان پاپوش می دوزد :

خیلی مزور و حیله گر است .
     با پا راه بری کفش پاره می شه , با سر کلاه :

یعنی هر کاری خرج دارد.
     بزک نمیر بهار میاید کمبزه با خیار می یاد:

وعده سر خرمن به کسی دادن .

================
«پ»
     پول علف خرس است !:

دارایی و مال و منال را به هر کسی که بخواهد نباید داد.
     پیاده شو با هم راه برویم :

در مورد کسی گفته می شود که خیلی مغرور و متکبر شده باشد.
     پیشانی پلنگ خاریدن :

یعنی کار سخت انجام دادن .
     پول نداده , میان لحاف خوابیده :

بی سرمایه شریک مال مردم می شود و بیشترین سود را هم می خواهد.
     پشت و روش معلوم نیست :

یعنی ظاهر و باطنش یکی نیست , منافق است .
     پیاز هم خودش را داخل میوه ها کرده :

آدم نادرست و ناشی خود را با اهل فن مساوی بداند.
     پاشنه دهن را کشیدن :

ناسزا و دشنام زیاد گفتن .
     پشت دست را داغ کردن :

دیگر کاری را انجام ندادن .

     پیش توپچی ترقه در می کند:

موقعی گفته می شود که شخص حقیری پیش مرد فاضلی اظهار وجود کند.
     پی خر می گردد که نعلش را بکند:

زیاده طلبی و سود جویی بیش از حد .
     پای خر یک بار به چاله می رود:

مثل کسی که یک با اشتباه کند.
     پدر و مادر میوه نایابند :

فرزند پیدا می شود ولی پدر و مادر پیدا نمی شود.

====================
«ت»
     تا به آب نزنی شنا گر نمی شوی :

تا دست به کار نزنی آن را یاد نمی گیری .
     تا ابله در جهان است مفلس در نمی ماند :

از نادانی دیگران سود بردند .
     تا گوساله گاو شود دل مادرش آب شود!:

تا زمانی که پسر مثل پدر گردد جگرها خون شود .
     تو بگی ف من میگم فرح زاد :

موقعی گفته می شود که کسی بخواهد از هوش خود تعریف کند.
     توی دعوا نان و حلوا خیر نمی کنند :

توی شلوغی کسی به فکر کسی نیست .
     توبه گرگ مرگ است :

کسی که دست از عادتش برندارد.
     تکیه بر آب کردن :

به چیزی بی پایه تکیه داشتن .
    تا هستم به ریش تو بستم :

کنایه از همیشه با هم بودن است .
     تعارف شاه عبدالعظیمی است :

یعنی به زبان می گوید ولی از دل راضی نیست .
     ترمزش را بپیچ :

عصبانی مشو.
     تابستون پدر یتیمونه :

یعنی در فصل تابسان مردم فقیر و بی لباس ناراحت نیستن .
     تنت را چرب کن :

خودت را آماده هرگونه کار سخت و دشواری بکن .
     تا نهال تر است باید راست کرد :

تا بچه کوچک است تربیت مفید است .

================
«ج»
     جایی نمی خوابه که آب زیرش بره :

برای افراد زیرک گفته می شود.
     جوانی است و هزار چم و خم :

آراستن برای جوانان زیبنده است .
     جیبش را تار عنکبوت گرفته است :

مواقعی گفته می شود که کسی بی پول باشد.
     جایی رفت که عرب نی انداخت :

کنایه از این است که بازگشتی ندارد.
   جهود دعاش را آورده :

وقتی کسی پیش دیگران محبوب می شود.
     جنگ زرگری :

جنگ و جدال دروغین که برای گول زدن باشد.
     جهود بازی در آوردن :

یعنی سرو صدا و بی ابرویی کردن .

==================
«چ»
     چراغی که به خانه رواست به مسجد حرام است :

اول به خودش رسیدن بعدآ به دیگری .
     چاقو دسته خودش را نمیبره :

خویشان وبستگان برای همدیگر ناراحتی تولید نمی کنند.
     چشم بازار را در آوردن :

خرید جالب نکردن .
     چشم بسته غیب می گوید :

برای شوخی به کسی گفته می شود که از موضوع روشن و واضح خبر می دهد.
     چرا توپچی نشدی ؟:

به مزاح به کسی اطلاق می شود که از صدای کوچک بترسد .
     چند کلمه از مادر عروس بشنو :

تحقیر کردن برای صحبت کردن کسی آورده می شود.
     چشمش محک است :

با نگاه کردن از سرانجام مسئله با خبر می شود.
     چادر قلعه زن است :

چادر پوشش و حفاظ برای زن است .
   چشمش هزار کار می کنه که ابروش نمی دونه :

خیلی زیرک و موذی است .